Afgelopen zaterdag stond er een interessant artikel (Duurzaamheid hoort geen klassekwestie te zijn) in de Volkskrant van Hidde Boersma dat ik graag deel met anderen die tobben met dit onderwerp.. Omdat ik me de laatste tijd nogal eens moet verantwoorden over mijn vlieggedrag was ik zeer ingenomen met de argumenten van Boersma, die betoogt dat als vliegschaamte zich richt op individuele schuld als oorzaak van de klimaatcrisis, mensen tegen elkaar worden opgezet. Allereerst, de luchtvaart is momenteel verantwoordelijk voor slechts 3 % van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen (wordt 5 tot 15%) bij ongewijzigd beleid). De oproep van politici en wetenschappers om minder te vliegen vindt hij geen goed idee. Verre reizen maken de wereld namelijk een betere plek, omdat de empathie voor andere mensen groeit.
De Amerikaanse psycholoog Steven Pinker geeft drie oorzaken voor wat hij noemt “de lange vrede”, de enorme daling van het aantal oorlogen, moorden en geweldsincidenten in de afgelopen zeventig jaar: geletterdheid, globalisering en reizen. Pinker was ik al eerder tegengekomen met boeken hoe goed het met de wereld gaat, wat hem op veel kritiek kwam te staan. Maar hij weet wel zeker; contact met andere culturen door reizen laat je in andermans schoenen staan. De Amerikaanse psycholoog Adam Galinsky ontdekte dat reizen ook het onderling vertrouwen in de mensheid in zijn geheel versterkt. Mensen komen er achter dat in andere culturen dezelfde waarden worden nagestreefd, zoals een fijn gezinsleven en liefde voor elkaar.
Dit alles maakt reizen een beproefd medicijn tegen nationalisme en etnocentrisme, de wereld wordt langzaam maar zeker minder racistisch, misogyn en homofoob. Boersma maakt ook nog wat interessante kanttekeningen van een elite (klassekwestie) die zich afzet tegen de grote massa waarvoor het vliegen ook ineens bereikbaar is geworden. Niet iedereen is in staat om duurzame keuzes te maken (Ryan-air vluchten!!)
Het argument van Boersma dat minder vliegen het klimaatprobleem niet gaat oplossen is voor mij persoonlijk het belangrijkst.Volgens Boersma moet vliegen klimaatneutraal worden. En dat is zeker mogelijk volgens hem. Vooralsnog zullen we het nog moeten doen met biobrandstof. Dat is duurzamer dan de kerosine uit fossiele bronnen doe nu worden gebruikt. Maar het is een taak van de overheid en de luchtvaartindustrie om te investeren in innovatie om nog meer duurzame manieren te vinden.
Hidde Boersma schreef ook mee aan het boek Ecomodernisme, het nieuwe denken over groen en groei. Een schrijver, journalist om in de gaten te houden.