Ik betrap mezelf op het gevoel dat ik heimwee heb naar sneeuw. Twee weken geleden begon het op zaterdag ineens te sneeuwen en dan komt er zo´n geluksgevoel en ook opwinding over me. Op het ogenblik kijk ik de fantastische serie Fargo op Netflix en een van de aantrekkelijke aspecten in deze serie komt voor mij doordat het grotendeels in een ijskoud besneeuwd landschap in Minnesota is opgenomen.
Ik bedacht ook van de week tijdens het kijken van een aflevering dat een paar boeken in mijn top 10 van beste boeken zich allemaal in de sneeuw afspelen. Hier komen de titels van die boeken; Orhan Pamuk, Sneeuw, over een journalist die onderzoek doet naar de lokale verkiezingen in Oost-Turkije en door hevige sneeuwval afgesloten raakt van de wereld, Jon Kalman Stefansson met de drieluik Hemel en hel, Het verdriet van de engelen, Het hart van de mens, Ismail Kadare, Breuk in april (over bloedwraak in de bergen van Albanie) en als laatste Het Franse testament van Andrei Makine, waarin vooral de beschrijving van de Siberische taiga’s grote indruk op me hebben gemaakt. En wat een paar jaar later bij een Siberische vriendin van mijn zoon die op bezoek was grote ogen opleverde omdat ik wist waar Krasjonarsk lag, waar ze vandaan kwam (het boek speelt zich in die omgeving af).
Tijdens de Russische winters vertelt een grootmoeder haar kleinzoon fascinerende verhalen over het mythische Frankrijk uit haar jeugd. Later beseft de jongen dat het echte Frankrijk anders is dan het ‘Atlantis’ dat hij in gedachten koestert. Zijn teleurstelling is groot. Maar na een laatste ontmoeting met zijn fantastische grootmoeder, realiseert hij zich dat het leven tussen twee werelden hem juist in staat stelt de dingen beter te zien. Als schrijver vindt hij een taal die evenwicht aanbrengt tussen herinneringen en werkelijkheid.
‘…Dit boek, het vierde, is de kroon op zijn schrijverschap, maar vooral ook een kroon op het hoofd van zijn grootmoeder, die ons met de schoonheid van de verbazing en de verwondering om dit leven aankijkt…’
Vooral Jon Kalman Stefansson wil ik heel graag herlezen en dan drie delen achter elkaar. Maar ik wacht tot we weer eens een winter met sneeuw krijgen. Verder heb ik afgelopen week het boek van Roxane van Iperen Het Hooge nest uitgelezen en ben ik nu met een bijna soortgelijk boek van Stefan Hertmans, De opgang. Er is wel meteen een groot verschil merkbaar tussen een journaliste die op een mooi onderwerp stuit (het huis dat ze kocht blijkt in WO2 een schuilplaats voor 20 joden te zijn geweest), en een schrijver die er achter komt dat hert huis waar hij 20 jaar woonde vroeger door een SSer en berucht joden jager werd bewoond. Bij van Iperen moest ik echt even doorzetten en had voor mijn gevoel de inleiding tot het verhaal korter gemoeten, maar bij Hertmans zit je meteen in zijn prachtige taalgebruik en rijke fantasie. Door die twee boeken krijg ik wel behoefte om vanavond de serie van Jules Schelvis, De sobibor-tapes te bekijken. Een van de weinige mondelinge verslagen van een opstand in een concentratiekamp. De interviews zijn ook in boekvorm verschenen.