De laatste jaren heb ik steeds vaker gesprekken over hoe lang je kan lezen. De ogen worden slechter, staaroperaties gaan komen of zijn al gedaan. Hoe is de concentratie, na het lezen van kranten en tijdschriften en alles wat er om je heen gebeurd, kortom het probleem van het ouder worden. Ik heb vier weken geen blog geplaatst, maar ik heb wel van alles gelezen. Allereerst heb ik een week gedaan over het nieuwste boek van Michel Houellebecq Vernietigen. Ik heb er lang op moeten wachten maar eindelijk was daar dan toch de vertaling en had ik al een van de eerste een reservering geplaats. En hij had me weer meteen in de greep, een echte Houellebecq. De vraag waar komt het op aan in het leven als het einde nadert. Je politieke carrière of de relatie die je hebt met je naasten. Er zat veel wensdenken in het boek, maar de compassie van de hoofdpersoon met zijn religieuze zus laat zien dat de schrijver hunkert naar een verbindende kracht in zijn leven. Het accepteren van andermans gebreken. Mooi. Tussendoor lees ik trouwens ook nog in het nieuwste boek voor de boekenclub, Jaroslav Hasek . De avonturen van de brave soldaat Svejk.

November 2026. De Franse presidentsverkiezingen komen er weer aan, de zittende president kan na zijn tweede termijn niet worden herkozen, dus het hele veld ligt open en extreemrechts maakt een goede kans. Dan verschijnt er op internet een onmogelijk realistische nepvideo waarin een van de voornaamste potentiële kandidaten wordt onthoofd. Contactpersoon voor het onderzoek door de geheime dienst wordt topambtenaar Paul Raison, en over hem gaat dit boek: over zijn omgang met een grote terroristische dreiging, maar vooral ook over zijn privéleven, zijn relatie met zijn vrouw, zijn familie. Na bijna zeshonderd pagina’s blijven we verdwaasd achter.

Vernietigen is de achtste roman van Frankrijks onbetwiste sterschrijver, Michel Houellebecq. Hij pakt er naar eigen zeggen een motief in op dat hij in De kaart en het gebied (2010, Prix Goncourt) niet naar tevredenheid had behandeld: wat als het leven gewoon doorgaat – tot het niet meer doorgaat? Nooit eerder heeft Houellebecq zo’n totale poging gedaan om dat leven in een boek te vatten, met zijn mooie en lelijke kanten, zijn vreugde en zijn pijn, zijn betekenis en zijn betekenisloosheid. Is dit zijn magnum opus?

Ik heb nog meer mooie boeken gelezen de afgelopen maand. Van Peter Middendorp, Jij bent van mij. Ik heb een paar boeken gelezen waarin schrijvers een poging doen om in het hoofd te kruipen van een moordenaar/pedofiel en elke keer ben ik onder de indruk van het vermogen om iets te verdedigen wat de hele wereld verafschuwt. Die boeken waren, Michael Kumpfmuller Dorst (een jonge moeder laat haar twee kleine kinderen achter en gaat twee weken op vakantie), en het boek Muidhond van Inge Schilperoord. Ik lees net dat dat laatste boek al in 7 talen is vertaald en terecht, het is zo’n bijzonder boek. Een pedofiel die weer de fout in gaat en proberen te beschrijven waarom dat gebeurd ( Schilperoord is forensisch psycholoog). Heel Nederland kent de zaak van Marianne Vaatstra die werd vermoord en waarvan de zaak zestien jaar later door grootschalig DNA onderzoek werd opgelost. Peter Middendorp is met dit verhaal aan de slag gegaan om de maatschappij een spiegel voor te houden (die asielzoeker zal het wel gedaan hebben, een boek uit het eigendorp met twee dochters kan de dader niet zijn). Heel knap hoe hij toch aannemelijk kan maken dat het gebeurd is.

Een ander bijzonder boek was een boek van Pauline Terreehorst, Het geheim van de Gucci-koffer; hoe de adel uit Midden-Europa verdween. Je koopt op een veiling een koffer omdat je denkt dat daar oude kleding in zit (Terreehorst was ooit directeur van het Amsterdam Fashion Instituut) en twee jaar later ligt er dit boek, onderhoudend, fantastische research, om jaloers op te worden.

Het laatste boek waarin ik wel was begonnen maar dat ik weg heb gelegd was de Fantasten van Ian Buruma. Vond ik toch niet boeiend genoeg. Gisteren ben ik begonnen aan het boek van Hanya Yanagihara, Naar het paradijs. Ik had haar boek Een klein leven al vrij snel weggelegd, te gewelddadig, maar dit boek heeft me meteen in de greep.