Ik ben weer terug! Eindelijk het land gezien dat al zo lang op mijn verlanglijstje stond. En volgens kenners is deze tijd de beste om het land te bezoeken. In 1989 werden eindelijk de Russen er uit gegooid, Karimov heeft het land stabiel gehouden volgens onze vrouwelijk gids Leonora (geen burgeroorlog, geen honger) en het land begint eindelijk een beetje te stabiliseren. Het maandinkomen is sinds het begin van je jaren 90 gestegen van 35 $ tot 240 $ per maand. Als je aankomt in de hoofdstad Tasjkent rijden er veel behoorlijk nieuwe auto’s rond en krijg je een welvarende indruk.
Alle vooroordelen die ik van te voren over het land te horen had gekregen of waarover ik had gelezen, ook van onze eigen reisorganisatie, zijn de afgelopen weken gesneuveld. Het land is schoon! nergens afval op straat. Overal zijn mensen bezig omdat zo te houden. In de wijken wordt op de dinsdag schoonmaakdag gehouden waar iedereen aan mee moet doen, een geweldig systeem. Het land is vrolijk, overal lachende gezichten, honderden keren ben ik met Uzbeken op de foto gegaan. Ik ging toch uit van een dictatuur met veel politiemacht, maar de enige agenten en verkeerspolitie waren van papier!
Het land is niet streng in de leer wat betreft het geloof. Onze gids stoorde zich aan het feit dat zoveel Uzbeken zich in de heiligdommen niet hielden aan het voorschrift om je hoofd te bedekken. Ik heb zelfs korte broeken gezien in de moskee. Op straat was iedereen mooi gekleed, heel kleurig ook, de ouderen vrouwen wel met van die Russische bloemetjesjurken, maar het zag er vaak feestelijk uit. Nergens hebben we boerka ‘s gezien en hoofddoekjes alleen zoals onze moeders ze vroeger droegen. Tijdens de reis las ik het boek van Pieter Waterdrinker Tsjaikovskistraat 40 en daaraan maakt hij melding van het feit dat de naar Tasjkent gevluchte Russische adel zich vergaapte aan de kleurenpracht van de kleding van de Uzbeekse bevolking. Pieter Waterdrinker organiseerde trouwens als eerste reizen langs de Zijderoute in de jaren 80. Dat moet vast een verschrikking zijn geweest want de wegen waren behoorlijk slecht. We hebben twee keer een treinreis gemaakt van Tasjkent naar Khiva en van Samarkand naar Tasjkent en dat was verre te verkiezen boven twee autoritten. Wat een gaten in de weg, maar het zal ook moeilijk zijn met dat klimaat om het wegdek goed te houden.
Ook opvallend, overal konden we onze mobiel opladen, zelfs in de Yurt. Bij de reisorganisatie adviseerden ze geen Ipad of E-reader mee te nemen, maar dat bleek geen goed advies. Wij hoorden van onze reisbegeleider dat dingen momenteel razendsnel veranderen, dus ze moeten de websites van de reisorganisaties snel aanpassen.
En nog even over de liefde voor bloemen (die behalve in de architectuur ook veel kledingstukken sieren), overal zijn vrouwen langs de kant van de weg bezig met het aanleggen en onderhouden van bloemperken. Dat doen ze niet alleen voor de toeristen (die er tenslotte maar 5 maanden per jaar zijn) maar vooral voor zichzelf. Het land bestaat voor 3/4 uit steppe en woestijn, maar zodra er water in de buurt is worden er bloemen geplant. Nog even wat grappigs, midden in de woestijn, waar we twee dagen verbleven, was een meer ontstaan van 300 bij 20 kilometer door een dambreuk. Heerlijk in gezwommen. Ik ben vergeten waarom het water niet verdampt, maar het was kristalhelden en heerlijk fris. Dus het Aralmeer valt droog en hier zagen we ineens bijna een zee opdoemen, midden in de woestijn, een beetje hallicinerend.
De schoonheid van de drie steden, Khiva, Buchara en Samarkand was overweldigend. Maar daarover een volgende keer.