admin's Posts

Drie keer ben ik al in Istanboel geweest, drie keer in het Side hotel. Op het dakterras van het hotel zag je rechts de Haya Sofia, links de Blauwe Moskee, achter je de de Gouden Hoorn, voor je de Bosporus (of was het nou andersom). Ik was zo onder de indruk van Istanboel en voelde me er zo thuis dat ik zelfs het idee kreeg dat het een stad zou zijn, waar ik zou willen/kunnen wonen. De stad wordt bezongen in het boek van Orhan Pamuk, Istanbul, herinneringen en de stad, een stad waar je volgens Pamuk nooit depressief kan worden door het altijd bewegende water wat rond de stad vloeit. Mijn favoriete boek van Orhan Pamuk is Sneeuw uit 2012, waarin de strijd tussen de aanhangers van een seculiere staat en de islamisten het thema is. Een hoogst actueel boek nog steeds.

De eerste keer in Istanboel is bijna twintig jaar geleden en het straatbeeld was heel anders dan tien jaar later dat ik er was. Heel weinig hoofddoeken, wat een verrassing was herinner ik me! Toen ik er zeven jaar geleden op doorreis naar Cappadocië weer een paar dagen vertoefde was het aantal geluierde vrouwen nog weer toegenomen ten opzichte van de keer daarvoor. En dat allemaal door de politiek van Erdogan die ooit burgemeester was van deze stad (1994-2001). Nu is de AKP van Erdogan verdreven uit deze stad omdat Ekrem Imamoglu van de oppositiepartij CHP afgelopen juni de verkiezingen heeft gewonnen in de stad. Dus leek het me wel een goed idee om met mijn twee zonen een lang weekend naar Istanboel te gaan. We gaan maar vier dagen, maar ik kan ze in die dagen genoeg laten zien om ze ook verliefd te maken op Istanboel. Ik heb zoveel leuke herinneringen aan deze stad en dit land. Ook door de boeken die ik heb gelezen. Bijvoorbeeld het boek van Irfan Orga, Aan de oevers van de Bosporus. Ook weer het thema van modernisering tegenover traditie, een schatrijke familie die alles verliest en de veerkracht van mensen om zich daar doorheen te slaan. Een schitterend boek, dat ik iedereen kan aanraden.

Ik had uit de tweedehands boekwinkel al een gidsje meegenomen om die drie dagen zo effectief mogelijk te benutten, maar dat was wat verouderd, zodat ik toch nog even langs de bibliotheek moet voor wat actuele informatie. Mijn zoons doen alles via (heb ik ook sinds vorig jaar op mijn smartphone) , maar ik lees altijd graag van te voren in wat gidsen.

Verder kan ik melden dat ik in drie boeken tegelijk bezig ben. Het nieuwe boekenclub boek (Robert Menasse, De hoofdstad), mijn keuze voor volgende keer (Jean Raspail, De ontscheping), en Natalia Ginzberg, Al onze gisterens. Italië aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog door de ogen van een zestienjarig meisje. Erg mooi.

Read more

De kranten berichtten afgelopen dagen weer volop over het oprekken van de AOW-leeftijd als mensen graag door willen werken na de 67 jaar. Uit onderzoek blijkt dat 30% van de ouderen graag door zou willen werken na hun verplichte pensioen. Ik hoorde daar ook bij. Ik vroeg mijn directeur of ik tot 68 (al weer aangepast!) door mocht omdat ik al op 66-jarige (1951) leeftijd moest stoppen en ik daar nog geen zin in had. Ook omdat er nu overal tekorten zijn ontstaan in de zorg en het onderwijs worden ouderen weer ingezet in hun vakgebied. Een goede zaak. Ik heb dat destijds opgelost door meteen drie dagen n het vrijwilligerswerk te stappen, uiteraard in mijn vakgebied, boeken. Maar na de dood van mijn moeder is er iets veranderd. Ik werk nog maar een dag in de week in de boekenbranche en de rest zodat ik de rest van de week veel meer tijd heb voor mezelf. Vooral als ik hoor van mijn zoon dat hij zijn vragen stelt aan quora (opgericht in 2009) waar ik nog nooit van gehoord heb realiseer ik me dat ik allang niet meer genoeg op de hoogte ben van allerlei ontwikkelingen op mijn vakgebied om nog door te gaan tot 75. Ik wil wel graag deze tip delen met mensen die daar interesse in hebben.

Quora is een webstek waar mensen allerlei vragen kunnen stellen, die aan kennis, feiten en/of deelbare ervaringen zijn gerelateerd.

Het bedrijf Quora is in 2009 in de Verenigde Staten opgericht door twee voormalige werknemers van Facebook, Adam D’Angelo en Charlie Cheever. De website werd openbaar in juni 2010. Quora is vanaf het begin gevestigd in in Mountain View, Californië, een plaats in de Amerikaanse Silicon Valley waar verscheidene op het Internet actieve bedrijven zich bevinden.

De website heeft het karakter van een community/gemeenschaps-website: de vragenstellers en beantwoorders worden gestimuleerd om zich in te schrijven (“registreren”) en regelmatig deel te nemen aan het vragen en/of beantwoorden. Een extra community-element is dat doordat antwoorden en antwoorders door ingeschreven deelnemers kunnen worden beoordeeld, sommige antwoorden makkelijker zichtbaar zijn.

De hoofdtaal is Engels, maar de webpagina’s zijn ook beschikbaar in Nederlands, Duits, Frans, Italiaans, Portugees, Spaans en Deens. Daarnaast is het mogelijk vragen te stellen of te beantwoorden in andere talen, maar de kans op respons wordt daardoor verminderd. De Nederlandse versie is sinds half januari 2019 van start 

Ik heb nu veel meer tijd om te lezen en documentaires te kijken. Ik verheug me nu al weer op het derde deel van Sinan Can‘s serie over het moslimfundamentalisme in Nederland. Ik ben al fan van Can geworden sinds zijn eerste serie Bloedbroeders. Over moslimfundamentalisme gesproken, 5 januari stond er een mooi artikel van Fouad Laroui in de Volkskrant. Hij zegt daarin een paar opmerkelijke dingen. Bijvoorbeeld dat 60% van de Jihadgangers een psychiatrische achtergrond heeft. En ook dat Thomas van Aquino, de beroemde filosoof uit de 13e eeuw heel veel heeft overgenomen van Averroes, de beroemde islamitische geleerde en zo veel invloed heeft gehad op het christelijke gedachtegoed. Bijvoorbeeld de uitspraak dat de rede in het hart van het menselijk handelen moet staan (!) en dat God niet anders is te kennen dan in het aanschouwen van zijn werken. Laroui doet in het artikel een oproep tot verdraagzaamheid tussen de geloven en dat is altijd te prijzen.

Over lezen gesproken, ik heb weer een hele lijst met genoteerde titels bekeken en er bleven er twee over die ik zou willen lezen, Raynor Winn, Het zoutpad (over een trektocht van twee oudere mensen nadat ze alles hebben verloren) en Valeria Luiselli Archief van de verloren kinderen (over de migratieproblematiek in de VS). Nou ja, maar kijken of het er van komt.

Read more

Het volgende te lezen boek wordt Robert Menasse, De hoofdstad (over Brussel en de Europese Unie) en Vliegen is als vallen van Manon Uphoff. Over Hilary Mantel was iedereen enthousiast ondanks de vele kanttekeningen, zoals lastig te volgende dialogen, de brei van personages (achterin het boek staat een overzicht), de dikte van het boek, de omwegen om iets impressionistisch duidelijk te maken. Maar wat een geweldige prestatie.

De boeken die verder waren gelezen: Geert Mak, Grote verwachtingen (om depressief van te worden), Timur Vermes, De hongerigen en de verzadigden, De kunst van het ongelukkig zijn Dirk de Wachter, Over normaliteit en andere afwijkingen van Paul Verhaeghe, Cliffrock Castle; werken op een kasteel in Schotland, van Josephine Rombouts.

En ik geloof dat ik eindelijk Bart van Loo, De Bourgondiërs, aartsvaders van de lage landen maar eens ga lezen.

Read more

De kerstboom is opgeruimd (de lichtkrans mag nog even hangen tot Driekoningen) de goede voornemens zijn weer gemaakt, dus het normale leven kan weer beginnen. Weinig boeken gelezen, wel veel kranten. Vandaag kwam de nieuwe VPRO-gids binnen en dat was weer een bron van inspiratie. Zo kwam ik een artikel tegen over het Schwob-label. Marcel Schwob was een negentiende eeuwse Franse schrijver en spil van een literaire salon. Het Schwob-label brengt al sinds 2014 vergeten of onontdekte klassiekers onder de aandacht bij uitgevers. Er wordt overal in de wereld aan mensen gevraagd naar hun favoriete boek en dat wordt onder de aandacht gebracht van uitgevers. Ze werken ook samen met het radioprogramma Nooit meer slapen en brengen podcasts uit onder de titel “leesdees”. (VPRO.nl/programmas/ lees-dees.html of http://www.vpro.nl/leesdees). Hierin bespreekt Anton de Goede maandelijks een boek met journalisten, vertalers, schrijvers en critici. Raar dat ik dat nooit eerder ben tegengekomen.

Ik heb gekeken of er titels tussen zaten die ik heb gelezen en er zaten er inderdaad een paar tussen. Bijvoorbeeld het boek van Christiane Ritter, Een vrouw in de poolnacht. Over een vrouw die in 1934 (!) haar man achterna reist naar de Noordpool en helemaal in de ban komt van de overweldigende natuur. Als kind hiel ik al meer van avonturenboeken, dan van meisjesboeken (Cissy van Marxveldt!). Een heerlijk beeldend geschreven boek, met illustraties van de schrijfster. Vanmiddag ga ik maar eens de podcast beluisteren over dit boek. Ook Clarise Lispector’s De ontdekking van de wereld (was ik in begonnen, maar heb ik niet uitgelezen) zat in het assortiment. De titel De ontscheping van Jean Raspail trok mijn aandacht. Een boek uit 1973 dat pas in 2016 in het Nederlands werd vertaald. Over een miljoen paupers uit India die per schip aankomen in Frankrijk, waardoor alle maatschappelijke structuren beginnen te verschuiven en wat uiteindelijk zal leiden tot de ondergang van de westerse beschaving. Ik denk dat ik het voor ga dragen voor de boekenclub morgen.

De Ontscheping’ verscheen in 1973 onder de titel ‘Le Camp des Saints’ en veroorzaakte grote opschudding. Ronald Reagan las het en Samuel Huntington verwerkte het in zijn ‘Botsende Beschavingen’.

Pas in de loop van de jaren bleek hoe enorm profetisch het scenario van deze roman was en vanaf de jaren ’90 werd dit boek een absolute bestseller. Internationaal is dit boek inmiddels een begrip geworden. Het is minder futuristisch als ‘1984’ of ‘Brave New World’, maar wel een getrouwere weergave van de wereldwijd verschuivende biomassa’s zoals we die nu kennen. Het is een voorspelling van wat zich nu in Europa afspeelt.

In ‘De Ontscheping’ schepen een miljoen paria’s uit de India zich in op oude schepen en zetten koers naar Europa. Ze landen op de Franse kust en dat is het begin van een apocalytpische schouwspel waarin niets minder dan Europa’s beschaving zelf op het spel staat.
Politici, ambtenaren, media en kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders lopen elkaar voor de voeten om Europa uit te verkopen aan de gearriveerde horde, maar vooral aan hun eigen idealen.

Read more

Zo, de eerste feestdagen zitten er weer op dus er is weer tijd voor lezen en bloggen. Ik ben trouwens gisteren al weer begonnen want de tweede kerstdag is (was altijd) voor mezelf of voor mijn kinderen (museum, film). Ik moet eigenlijk verder met Wolf Hall van Mantel, maar ik kreeg op kerstavond het boek van Jodi Kantor & Megan Twohey, She said in mijn handen gedrukt. Ik had al eerder in de boekhandel gestaan om het te kopen, samen met het boek van Ronan Farrow, Catch and kill, lies, spies and a conspiracy to protect predators. Ik begon in She said er in en kon meteen niet meer stoppen. Dat dit boek er ligt is een wonder als je ziet hoe het hele systeem machtige mannen beschermd.Ik had ook niet verwacht dat het zo spannend zou zijn. Megan Twohey moest als onderzoeksjournaliste kiezen voor Trump (Rusland connecties) of samenwerken met Kantor aan de Weinstein beschuldigingen. Ze koos voor het laatste, gelukkig maar. Er zitten natuurlijk veel smeuïge verhalen van vrouwen tussen wat het boek heel leesbaar maakt, maar het hele verhaal van de moeite die ze hebben moeten doen om die vrouwen zo ver te krijgen. Er is zo veel angst en schaamte. En de bedreigingen en haat die de schrijvers over zich heen hebben gekregen. En dan tocg stug doorgaan. Ik moet ineens denken aan het interview wat vorige week in de Volkskrant stond met Manon Uphoff. Dat ze het boek over incest niet wilde schrijven, maar, we moeten het er gewoon over hebben, want het is overal. In een gezin is ook een onevenwichtige machtsbalans die dit soort gedrag mogelijk maakt.

Afgelopen week heb ik ook met mijn zoon, die een Vietnamese vriendin heeft, naar Apocalypse now, the final cut,van Francis Ford Coppola gekeken, een heftige ervaring. Gisteren keek ik op Netflix, naar The Laundromat, van Steven Soderbergh. Het waargebeurde verhaal (De Panama papers) van een vrouw die door een verzekeringsbedrijf is opgelicht en op zoek gaat naar degenen die daar achter zitten. Hij is af en toe een beetje flauw satirisch met twee bekende acteurs (Banderas en Oldham) en een bekende actrice (Streep)die ons vertellen hoe die hele schimmige financiële wereld in elkaar zit, maar voor mij werkte dat goed. Ik denk niet dat iedereen daar zo enthousiast over is. Ik ben blij dat dat soort films gemaakt worden. Maakt me nog zekerder over de voorspelling dat Trump de verkiezingen volgend jaar gaat verliezen van Warren. Las ook vanochtend in de Volkskrant dat Trump onder vuur ligt bij het christelijke deel van zijn kiezers. Iemand uit die groep noemde hem immoreel. nou, dat is ie ook!! Hij komt ook uitgebreid aan bod in het boek van Kantor en Twohey (grab them by the pussy).

Read more

Van de week realiseerde ik me weer eens hoe groot de kloof is tussen de verschillende generaties toen ik mijn zoon vroeg of hij dacht dat Elisabeth Warren kon winnen van Trump bij de volgende verkiezingen in 2020. Elisabeth Warren? Who is she? Als je jong bent werk ik je aan je carrière, ben je bezig met vrienden, ontwikkel je je hobby’s, maar bezig zijn met de Amerikaanse verkiezingen van volgende jaar? Hmm nou nee. Ik vroeg dat omdat ik net een artikel had gelezen in De Groene over de beroemde econoom Gabriel Zucman. In zijn nieuwe boek The Triumph of Injustice, how the rich dodge taxes and how to make them pay, dat hij samen schreef met Emmanuel Saez, legt hij uit hoe het komt dat belastingafdracht daalt terwijl winsten en inkomsten groeien. Wat ik niet wist was dat Amerika na de WOII het meest progressieve belastingsysteem ter wereld had, met 90% als hoogste belastingschijf! Dat de VS gesticht werd als tegenhanger van het aristocratische Europa van de 18e eeuw en dat extreme rijkdom in handen van een kleine groep per definitie verkeerd werd gevonden. De ommekeer is, zoals iedereen wel weet gekomen met Reagan, die een kleine overheid en en lage belastingen introduceerde.

In zijn boek schets Zucman een belastingstelsel dat inmiddels het speerpunt vormt van de democratische presidentskandidaat Elisabeth Warren: twee procent op alles boven de 50 miljoen, drie procent op vermogens groter dan 100 miljoen. Warren schreef zelf ook een boek over het verdwijnen van de middenklassen. Het idee dat belastingverlaging van de rijken ten goede zou komen aan de middenklasse door investeringen is niet uitgekomen, de kloof is veeeel groter geworden.Om belastingontduiking tegen te gaan op wereldwijde schaal is internationale samenwerking nodig. Zucman wil een wereldwijs register van al het bezit en waar het geparkeerd is. Hij muntte de schitterende term The hidden wealth of Nations , vrij naar Adam Smith. Nationale overheden moeten banken dwingen gegevens te leveren en elkaar niet beconcurreren met zo laag mogelijke tarieven (ik hoop echt dat Rutte dit boek leest). Zucman heeft een beweging opgericht Tax Justice Now. Hij hoopt op een herleving van het gedachtegoed van Franklin Roosevelt, die in 1943 in een speech zei dat niemand meer dan 25.000 (nu 1 miljoen) zou mogen verdienen. Alles daarboven moest je inleveren. Roosevelt werd vier keer herkozen en was een van de populairste presidenten ooit. Ik durf te hopen dat volgend jaar Warren president wordt omdat mensen het helemaal zat zijn, wereldwijd zie je de onrust groeien, er moet gewoon iets veranderen. Want zoals Zucman zegt “het belastingsysteem is de belangrijkste institutie van iedere democratische samenleving is”. Ware woorden, het gaat gebeuren in 2020, ik ben hoopvol.

En naast al die zware kost ook wat luchtigers. Ik ben begonnen in het boek Wolf Hall van Hillary Mantel. Een dikke pil waar een mede boekenclublid nogal wat moeite mee had en dat een vriendin de uitspraak ontlokte “het leven is te kort voor zo’n dik boek”. Als ontspanning heb ik in het weekend de 6-delige serie van de BBC gekeken. Heerlijk, sublieme bewerking staat in de recensie en ik onderschrijf dat. Het blijkt ook dat ik nu veel beter kan visualiseren als ik het boek lees en er meer zin in heb. Die heerlijke rol van Mark Rylance als Cromwell, de adviseur en rechterhand van Henry VIII.

Read more

In het verleden heb ik nogal eens boeken besproken die de gevaren van internet als onderwerp hebben. Maar ondanks alle kritiek zie ik ook nog steeds de vele voordelen van al deze ontwikkelingen. Ik was van plan om nog steeds alle nieuwe ontwikkelingen bij te houden, maar heb dat de afgelopen twee jaar laten varen, het gaat allemaal te snel. Ik was het afgelopen jaar bijvoorbeeld een paar keer het woord TikTok tegen gekomen, maar was daar aan voorbij gegaan omdat ik dacht dat het een internet speeltje voor kinderen was. Dat is het eigenlijk ook (het is een video-app voor muziek), maar ik heb kleinkinderen die het waarschijnlijk gebruiken en dan wil ik toch weten wat het is. In Nederland gebruiken 3,5 miljoen jongeren het.

Zaterdag las ik naast de Volkskrant ook een paar artikelen uit de Nederlandse boekengids; The Dutch review of books. Het artikel van Patricia de Vries over internetangst en in real life-fetisjisme sprak me enorm aan. Ik heb al eerder gemerkt dat veel ouderen afhaken of continu zitten te kankeren over de cultuur die ten onder gaat aan internet. Vooral het boek van Rob van Gerwen, Zullen we contact houden. Hoe we de geest uit ons wereldbeeld verwijderen krijgt er van langs. Van Gerwen spreekt zelfs over ‘de dementificatie van het wereldbeeld’. De Vries ziet geen tegenstelling tussen virtuele/digitale wereld en de echte wereld. De techniek heeft altijd onderdeel uitgemaakt van onze cultuur (mijnheer Van gerwen gaat vast niet met de postkoets een brief bezorgen). Ze zoekt de angst voor het internet bij de grote filosofen bijvoorbeeld Kierkegaard, de grote angstfilosoof. Voorwaarde voor angst is bijvoorbeeld dat de mens niet in de toekomst kan kijken. Eindconclusie van de Vries is dat internetangst berust op een vals dualisme tussen de virtuele en de werkelijke wereld, waarin de nadruk met name op de virtuele wereld komt te liggen (we will be the algorithm say we are). De IRL-fetisjisten zoals Van Gerwen maakt een hard onderscheid tussen die twee werelden en zijn er volgens de Vries trots op dat ze nog nooit van TikTok hebben gehoord (toen ging bij mij een bel rinkelen want ik had in de Volkskrant een kop voorbij zien komen, maar daar over heen gelezen). Danah Boyd legt in haar boek It’s complicated uit dat jongeren heel wat genuanceerder zijn in hun internetgebruim dan de ouderen beweren.Er zijn heel veel voordelen aan internet en natuurlijk ook gevaren, maar zoals ze zegt, het ligt gecompliceerd.

Volgens de Vries is Van Gerwen bang om de grip op de werkelijkheid kwijt te raken. Er is bij hem angst voor vervreemding van het bekende, misschien zelf angst voor dementie. Wat hij moet doen tegen internetangst is beweging. Ook hier komt Kierkegaard om de hoek kijken. Deze filosoof heeft het over “beweging ter plaatse “. Deze beweging heeft geen doel of bestemming, maar een manier om stilstand tegen te gaan, om te voorkomen dat je vastloopt (bewegen was voor Kierkegaard ook letterlijk wandelen om na te kunnen denken). Beweging ter plaatse kan weerstand bieden aan cultuurpessimisme, internetdeterminisme en heimwee naar een geromantiseerd verleden.

It’s Complicated is a persuasive anti-alarmist polemic that should help ease parents’ concerns about all sorts of Internet bogeymen.  Misschien moet Van Gerwen dit boek maar eens gaan lezen…..Toen ik de recensie las van bovenstaand boek leek dat me de beste remedie tegen al het pessimisme van Van Gerwen

Read more

Van de week kreeg ik eindelijk het boek van Manon Uphoff Vallen is als vliegen in handen. Ik weet dat dit boek over incest gaat en normaal zou ik dat niet lezen maar een interview in het programma VPRO-boeken maakte me nieuwsgierig. Hoe schrijf je een boek dat je niet wilde schrikjven. Hoe vermijd je valkuilen van voyeurisme, beschadiging van de mensen om je heen die daar ook bij betrokken zijn. Ga er maar aan staan. Uphoff is daarin wat mij betreft glansrijk geslaagd. Ze krijgt het weliswaar niet voor elkaar om een beeld te geven wat dat met de andere drie zussen heeft gedaan (aan het eind van het boek doen de drie zussen (heksen) aan duiveluitdrijving) maar je voelt aan alles dat de Minotaurus (haar vader) het vooral op haar gemunt had. Hij wijdde haar ook in in literatuur, kunst en mythologie. Het is geen makkelijk boek, er zijn veel verwijzingen naar mythologische figuren en kunst en eigenlijk zou je het boek meerdere keren moeten lezen om grip te krijgen op wat Uphoff probeert zelf te begrijpen. Het lijkt me een zeer geschikt boek voor leesclubs. Seksueel geweld is een enorm maatschappelijk probleem.

Ik was als voorbereiding op dit boek al begonnen in een verhalenbundel van Uphoff, Begeerte, en vind dat ze geweldig kan schrijven. Al in dit boek speelt het thema van seksuele begeerte een grote rol. Ze zegt in een interview dat ze zich door de dood van haar zus realiseerde dat een deel van zichzelf niet bij haar hoorde en dat het met dit laatste boek eindelijk gelukt is om dit deel terug te veroveren en ik denk na lezing van het boek dat dat gelukt is.

Deze week heb ik ook het boek van Vivian Gornick, Verstrengeld, gelezen. Fantastisch boek. Iedereen die aan zelfreflectie wil doen of dat wil leren raad ik dat boek aan. Maar het boek beschrijft ook wandelingen met haar moeder door new York, het plezier van onverwachtse ontmoetingen, iets waar ik zelf gek op ben en veel in herken. Ik ga zeker de net uitgekomen nieuwe vertaling van haar boek, The odd woman and the city lezen. Het is vertaald als Een vrouw apart en de stad. Alhoewel, misschien moet ik het boek maar weer eens in het Engels lezen. Ik heb heel lang boeken in het Engels en ook wel Spaans gelezen, maar ben de laatste tien jaar een beetje lui geworden. Ik heb mijn vriendin beloofd om die gewoonte maar weer eens op te nemen. We zullen zien.

Read more

Veel gelezen de afgelopen weken. Dat was ook de opzet, minder werken en meer lezen. Behalve dat ik nog steeds bezig met met Het hart van alle dingen van Gilbert, heb ik Ocean Vuong Op aarde schitteren we even gelezen. Een boek van een Vietnamese immigrant (zijn moeder had een Amerikaanse vader) waar heel veel thema’s aan de orde komen. De nasleep van de gewelddadige oorlog in Vietnam, de moeizame band van de zoon met zijn analfabete moeder, homoseksualiteit, verslaving, taal als bezweringsmiddel en ook natuurlijk racisme. Het is een een heel bijzonder boek door zijn rijke verbeelding maar daardoor ook vaak een moeilijk boek. Het werd aangeprezen als een van de belangrijkste debuten van de afgelopen jaren (Vuong schreef eerst gedichten) en dat is terecht, maar je moet er wel echt voor gaan zitten om de beeldspraak te volgen. Ik had het boek ook gekozen omdat ik de titel zo prachtig vond, en ik heb er geen spijt van.

Ik ben deze week ook begonnen in een boek van Vivian Gornick, Verstrengeld, over mijn moeder, de liefde en new York. Ik had een prachtig artikel over Gornick gelezen in De groene Amsterdammer ( Denken als erotisch genoegen) en ben meteen in dit boek begonnen. Ik ben meteen gegrepen door haar nietsontziende eerlijkheid. Ik ga binnenkort ook achter Een vrouw apart en de stad aan, schijnt net uit te zijn.

Als laatste wil ik nog even het artikel noemen van Ewald Engelen over het nieuwste boek van de econoom Joseph Stiglitz, Winst voor iedereen: progressief kapitalisme in een tijd van onvrede. Er verschijnen nu allemaal boeken die antwoorden proberen te geven op de huidige crisis van het kapitalisme. Als ik zo’n artikel lees ben ik hoopvol gestemd dat het roer eindelijk eens om zal gaan om de uitwassen van het kapitalisme te beteugelen. Het voert te ver om precies uit leggen wat hij allemaal voorstelt (grotere overheid, kapitaalbelastingen, CO2 belastingen), maar dat er naar hem geluisterd wordt is zeker. Hij is er nog steeds van overtuigd dat het kapitalisme het beste systeem is, maar de uitwassen moeten bestreden en als je ziet hoe veel onrust er wereldwijd is zal er vast de komende tijd wel iets moeten veranderen.

Read more

Afgelopen zaterdag stond er een interessant artikel (Duurzaamheid hoort geen klassekwestie te zijn) in de Volkskrant van Hidde Boersma dat ik graag deel met anderen die tobben met dit onderwerp.. Omdat ik me de laatste tijd nogal eens moet verantwoorden over mijn vlieggedrag was ik zeer ingenomen met de argumenten van Boersma, die betoogt dat als vliegschaamte zich richt op individuele schuld als oorzaak van de klimaatcrisis, mensen tegen elkaar worden opgezet. Allereerst, de luchtvaart is momenteel verantwoordelijk voor slechts 3 % van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen (wordt 5 tot 15%) bij ongewijzigd beleid). De oproep van politici en wetenschappers om minder te vliegen vindt hij geen goed idee. Verre reizen maken de wereld namelijk een betere plek, omdat de empathie voor andere mensen groeit.

De Amerikaanse psycholoog Steven Pinker geeft drie oorzaken voor wat hij noemt “de lange vrede”, de enorme daling van het aantal oorlogen, moorden en geweldsincidenten in de afgelopen zeventig jaar: geletterdheid, globalisering en reizen. Pinker was ik al eerder tegengekomen met boeken hoe goed het met de wereld gaat, wat hem op veel kritiek kwam te staan. Maar hij weet wel zeker; contact met andere culturen door reizen laat je in andermans schoenen staan. De Amerikaanse psycholoog Adam Galinsky ontdekte dat reizen ook het onderling vertrouwen in de mensheid in zijn geheel versterkt. Mensen komen er achter dat in andere culturen dezelfde waarden worden nagestreefd, zoals een fijn gezinsleven en liefde voor elkaar.

Dit alles maakt reizen een beproefd medicijn tegen nationalisme en etnocentrisme, de wereld wordt langzaam maar zeker minder racistisch, misogyn en homofoob. Boersma maakt ook nog wat interessante kanttekeningen van een elite (klassekwestie) die zich afzet tegen de grote massa waarvoor het vliegen ook ineens bereikbaar is geworden. Niet iedereen is in staat om duurzame keuzes te maken (Ryan-air vluchten!!)

Het argument van Boersma dat minder vliegen het klimaatprobleem niet gaat oplossen is voor mij persoonlijk het belangrijkst.Volgens Boersma moet vliegen klimaatneutraal worden. En dat is zeker mogelijk volgens hem. Vooralsnog zullen we het nog moeten doen met biobrandstof. Dat is duurzamer dan de kerosine uit fossiele bronnen doe nu worden gebruikt. Maar het is een taak van de overheid en de luchtvaartindustrie om te investeren in innovatie om nog meer duurzame manieren te vinden.

Hidde Boersma schreef ook mee aan het boek Ecomodernisme, het nieuwe denken over groen en groei. Een schrijver, journalist om in de gaten te houden.

Read more