admin's Posts

In het International Social Survey Program werd aan honderdduizend werknemers de vraag voorgelegd hoe zinvol we ons werk vinden.  De top drie van nuttige beroepen: brandweerlieden, bijstandsambtenaren, bibliothecarissen!!!. Het artikel van Dirk Bezemer in de Groene Amsterdammer gaat over deze uitkomst.  Hoeveel kinderen zijn er niet in de bibliotheek op het spoor gezet van de literatuur, hoeveel lege woensdagmiddagen zijn er niet gered door een bibliotheekpas, vraagt Bezemer zich af. Daar kan ik alleen maar mee instemmen. Hij maakt verder ook wel wat kritische kanttekeningen. Het subjectieve karakter bijvoorbeeld van het onderzoek; er wordt gerapporteerd wat werknemers zelf denken.

 

Zijn stuk eindigt met de vraag wat we nu echt leren van dit onderzoek. Hij ging kijken naar de verschillen tussen de top en de hekkensluiters (kunstenaars, pr-functionarissen, financieel managers, koks of bartenders en helemaal onderaan economen). Hij vond er twee. aan de top staan mensen die in hun werk direct contact hebben met andere mensen, onderaan zit men alleen te werken (behalve de horeca). En… aan de top zijn  duidelijke werktijden en weinig gelegenheid werk mee naar huis te nemen. Dus ..”wie al werkend in relatie staat tot de medemens, en wie het werk duidelijk afbakent, heeft sterker het gevoel zinvol bezig te zijn. En misschien is dat ook wel zo”.

Op de vierde en vijfde plaats stonden trouwens verpleegkundigen en docenten. Ook van die beroepen die de hele dag met mensen bezig zijn.

Read more

Ik las in de trein het kleine boekje (60 pagina’s) van Seneca De lengte van het leven (De brevitate vitae) in de vertaling van Vincent Hunink. Een mooie bespiegeling over het begrip tijd en waar je je in het leven beter niet mee bezig kan houden. De boodschap; ‘onze tijd is helemaal niet kort! Nee, wij verspillen juist veel tijd. Het leven is lang genoeg, we krijgen royaal de ruimte om de werkelijk grote dingen af te maken, als we al die tijd maar goed besteden’. Advies; houd je bezig met wezenlijke zaken zoals het beoefenen van filosofie, dan krijg je er eeuwen bij (aan wijsheid). Vooral omdat we in een tijd leven waarin mensen streven naar het verlengen van het leven zou dit boekje een zinvolle bijdrage kunnen leveren. Ik kreeg zin in meerdere deeltjes van Seneca. Allemaal vertaald door Vincent Hunink. Ik hoop dat ze de komende maanden voorbij komen bij het uitpakken van de boekenkisten.

Paulinus, degene aan wie Seneca zijn geschrift opdraagt, was verantwoordelijk functionaris voor de graantoevoer in Rome (48-55).Het grootste deel van zijn bestaan had Paulinus aan de staat gegeven, hij moest van Seneca ook wat tijd voor zichzelf gaan nemen. Misschien moet ik daar het komende jaar ook maar eens serieus over na gaan denken. Ik ben nog steeds bezig met geven, maar wanneer is de tijd gekomen dat ik voor mezelf mag leven.

Ik ben ook eindelijk begonnen in een boek waar ik al heel lang aan wilde beginnen, Elizabeth Costello van Coetzee. De thematiek, een zesenzestigjarige schrijfster (mijn leeftijd) roert in de voordrachten die ze naar aanleiding van een prijs door heet Australië houdt, allerlei onderwerpen aan die haar in haar leven echt hebben beziggehouden. Dit boek wilde ik juist lezen op de leeftijd die Elizabeth heeft in het boek. Ik heb al met veel plezier wat andere boeken van Coetzee gelezen. Natuurlijk zijn In ongenade (uitgekomen in 2003, het jaar dat hij ook de Nobelprijs voor de literatuur kreeg).en ook Wereld en wandel van Michael K.

Read more

Terwijl ik tussendoor lekker bezig ben in Uzbekistan (zie vorige blog), aantekeningen makend over de dingen die ik wil zien, ben ik gisteren in mijn nieuwe treinboek begonnen; De sympathisant van Viet Thanh Nguyen. (2017). Won de Pulitzerprijs,, Edgar Allan Poe Award, Asian Pacific American Literature Award, Center for Fiction first novel prize en zo kan ik nog wel even doorgaan. Nguyen is geboren in Vietnam en opgegroeid in Amerika en omdat mijn zoon in Vietnam zit had ik behoefte om iets meer te weten over de oorlog die in de jaren zeventig ook via de televisie mijn kamer binnen denderde.

Wat me vooral trekt aan het boek is de problematiek van mensen die met twee identiteiten en dus twee loyaliteiten opgroeien. Al die ferme uitspraken van mensen die eisen dat vluchtelingen of tweede/derde generaties Marokkanen of Turken hun loyaliteit jegens het land van hun ouders afzweren zullen hier kunnen lezen hoe moeilijk dat is.  Maar afgaande op de recensies is het boek veel meer nog dan dat, tegenwicht tegen de heroïsche blik van de Amerikanen op hun verloren oorlog, kritiek op het communistische regime na de val van Saigon in 1975 (waar het boek mee begint) en nog veel meer. Ik zal er later over berichten.

Read more

Over vijf weken zit ik in het vliegtuig naar Uzbekistan. Een paar maanden geleden las ik het boek van Peter Frankopan over de Zijderoutes, maar dat boek waaierde te veel uit over de hele regio om me voor te bereiden op de reis. Ik ga nu inzoomen op het land zelf. Ik ben gisteren begonnen in het boek Uzbekistan; Heirs to the Silk Road  (1997) van Johannes Kalter en Margareta Pavaloi.  Verder staan op de leeslijst voor de komende weken. De grote Dictator tour van Marten Blankesteijn, Sovjetistan van Erika Fatland, In Centraal Azië van Linda Otter, en de Lonely Planet gids  Central Asia (voor het laatst uitgegeven in 2011!!). Ik heb al een beetje zitten grasduinen in recensies van deze boeken en uit alles blijkt dat je absoluut niet op eigen houtje naar dit land moet gaan omdat corruptie, bureaucratie, criminaliteit en onduidelijke regelgeving de reis tot een ware beproeving kunnen maken. In het voorwoord van onderstaand boek lees ik dat de eerste president Karimov (overleden in 2016) hoopte dat met dit boek Uzbekistan weer op de kaart zou komen staan van toeristen. Volgens de jongeman die me te woord staan bij Djoser is dit een van de mooiste reizen die Djoser aanbiedt. En dat zal niet lang meer duren volgens hem, want de Chinezen gaan dit land volgens hem ontdekken en overnemen qua toeristische attracties. De voorpret kan beginnen.

.

Read more

Waar heb ik nou toch recentelijk die recensie gelezen over het werk van Giogio Bassani? Ik grasduin door de Edmund en De Groene Amsterdammers van de afgelopen week, maar kan het niet vinden. Het boek zit in de kist (Verzameld werk, Het verhaal van Ferrara) en ik besluit het mee te nemen, lees er een tijdje in en besluit toch, indachtig Montaigne, dat ik hier geen zin in heb, hoe mooi het ook geschreven is,. Het boek gaat te veel over een gedachtewereld waar ik geen zin in heb (begin 19e eeuw).

Dan maar naar Roger Martin du Gard, zit ook in de kist. Ik heb de afgelopen twee winters De Thibaults gelezen en was daar diep van onder de indruk. Terwijl dat ook over de wereld aan het begin van de twintigste eeuw gaat! Hij kreeg in 1937 voor dit boek de Nobelprijs voor de literatuur. Het gaat over een bourgeois milieu in het begin van de twintigste eeuw, in aanloop naar de Eerste wereldoorlog in het eerste deel en de dood van de twee zonen in het tweede deel. Nu heb ik Luitenant-kolonel de Maumort in mijn handen en ook hier grasduin ik wat in, maar besluit dit boek te bewaren voor de winter (het is namelijk 1000 pagina’s). Martin Du Gard werd voor dit boek grotendeels beïnvloed door Montaigne. Hij sloot zich net als Montaigne, na de dood van zijn twee zonen (De Thibaults!!) en vrouw, op in zijn landhuis en deed de jaren daarna een grondig zelfonderzoek. Interessant.

Ik was ook al weer bezig met de vraag wat ik op mijn vakantie naar Oezbekistan mee moet. Mijn zus gaf me Murat Isik Wees onzichtbaar. Ziet er veelbelovend uit als ik af ga op de recensies en prijzen.

 

Read more

Gisteren, op een regenachtige tweede Paasdag, ben ik begonnen aan de tweede rond in het opruimen van mijn huis. Vorig jaar durfde ik er nog niet aan, maar nu moet de Spaanse collectie er aan geloven. Ik heb er mee lopen leuren in bibliotheken en op websites, maar niemand wilde ze hebben. Ik heb nu alle werken van de Spaanse filosoof Jose Ortega Y Gasset naar de kringloop gebracht, behalve een boek, Mision del bibliothecario (1935).

Montaigne indachtig begon ik er hap snap in te lezen en wist ineens weer waarom ik na mijn studie Spaans toch weer ging werken als bibliothecaris, toen de gelegenheid zich voordeed. Het boek behandeld eerst op een filosofische, existentialistische manier de keuzes die mensen in hun persoonlijke leven moeten maken (libertad individual) en dat ze daarna op zoek moeten gaan naar de keuzes in relatie tot de rest van de wereld (necesidad social).  Je moet op zoek gaan naar dat wat je het meeste aantrekt, je roeping (vocacion). Het tweede deel behandeld de geschiedenis van het vak van de oudheid tot de moderne tijd.  Bijvoorbeeld een van de belangrijkste aspecten van het vak nu, het selecteren van boeken in het enorme aanbod.

Ik moet even denken aan een artikel van vorige week in de  Volkskrant van 30 maart. In Qatar staat sinds kort een monumentale bibliotheek van Rem Koolhaas. De heersende familie Al Thani, die het land regeert, vond het tijd voor volksverheffing in een land waar niet gelezen wordt. In de bibliotheek staan naast de Arabische klassieken, veelal Engelstalige boeken, omdat het aanbod in die taal veel groter is. De eerste boeken werden in Qatar in 1959 gedrukt, omdat hier een orale traditie heerste!! De islamitische geestelijken vertrouwden alleen met de hand gekopieerde teksten. Volgens sommige historici heeft de afwijzing van de drukpers ertoe geleid dat de Arabische wereld haar kennismonopolie kwijtraakte aan Europa (zie mijn blog over Peter Frankopan). Volgens Robert D. Kaplan die recentelijk het boek De terugkeer van de wereld van Marco Polo schreef, gaan die landen hun macht weer terug veroveren.

Zou dat nou komen omdat wij massaal onze boeken wegdoen? De bibliotheek van Alexandrië die de collectie van het Tropenmuseum overneemt omdat deze anders in de vuilnisbak terecht komen? Dat geeft toch wel te denken. En ook het feit dat wij hier steeds meer boeken lezen voor recreatieve doeleinden en niet om te leren nadenken. Daar besteedt Ortega het derde deel van zijn boek aan.  Plato zei het al, boeken moeten aanzetten tot nadenken (cuando se lee mucho y se piensa poco, el libro es un instrumento terriblemente eficaz para la falsificacion de la vida humana: als je veel leest en weinig nadenkt, is een boek een heel efficiënt middel om het menselijk leven te falsificeren). Ook niet onvermeld moet blijven dat we denken dat alles wel op internet te vinden is. Dat hebben ze in Qatar een andere mening over.

Read more

Ik heb ze vaak gesproken in de bibliotheek, de aanhangers van de Bhagwan beweging en de boeken worden nog steeds gelezen. Ik weet via via (rationele mensen) dat een blinde vrouw naar Puna in India (waar de originele ashram stond) ging om aan de voeten van Sri Rajneesh te zitten en dat er vlinders vanuit zijn handen opvlogen en dat deze vrouw jarenlang veel beter kon zien. Maar ik weet er verder eigenlijk niet zo veel van. Ik las gisteren in de Volkskrant dat er een nieuwe originele Netflix serie was over de Bhagwan met de titel Wild, Wild Country. Kwaliteit verzekerd als het een originele Netflix serie is, dus ik sloeg Annihilation (zie vorige blog)  over om aan deze serie te beginnen.

In het artikel staat dat het een epos is over een mislukte utopie, een ongelooflijke geschiedenis, een verbijsterend drama, over het ontsporen van mensen die de macht krijgen over anderen. Alle hoofdrolspelers van die tijd komen aan het woord (er is heel veel archiefmateriaal) en dat maakt deze documentaire in zes delen uniek. Regelmatig betrap je jezelf op het feit dat je iemand gelijk gaat geven die geen gelijk mag/kan hebben.  Wat te denken van het beleid om 6000 daklozen die werden aangevoerd om de macht in de staat Oregon over te nemen door middel van hun stemmen. Die vervolgens massaal werden gedrogeerd met Haldol omdat er chaos ontstond in de ranch (er zaten veel verwarde mensen en alcoholisten tussen). Maar het gaat ook vooral over de Bill of Rights, de vrijheden die de Amerikaanse grondwet garandeert. Er wordt je nergens een mening opgedrongen. net als je denkt ja, dat is redelijk, komt er iemand tegenover te staan die het tegenovergestelde beweet wat net zo redelijk is.  Volgens Mark Moorman, de serie van het jaar. Ik moet hem gelijk geven.

Het regent, ik heb geen afspraken, ik denk dat ik direct door ga (overdag Netflix kijken is nog steeds taboe).

Read more

Toen ik in de jaren tachtig bij de telefonische inlichtingendienst van de bibliotheken begon was er nog geen internet. We hadden een kast met tweehonderd naslagwerken die onmisbaar waren om correcte informatie te geven. Naslagwerken die een status hadden die nu amper meer bestaat (wat vertrouwen we nog??). Een van die boeken was de Kalender der wereldgeschiedenis; feiten en data van Dr. Karl Ploetz (1961). Van de week haalde ik hem voor het eerst uit de kisten en ik kon het niet laten om hem mee te nemen en hem weer eens ouderwets door te bladeren. Wat heerlijk om niet gestoord te worden door allerlei onnodige rimram als advertenties en suggesties waar je niets aan hebt.

Ik heb net van de week het boek van Russell Shorto over de Amerikaanse vrijheidsoorlog uitgelezen en ga nu eens kijken hoe dat vorm heeft gekregen in de Ploetz. Wat een overzichtelijk, kernachtig geheel, alle data kloppen. George Washington, die een belangrijke rol speelt in deze oorlog en later de eerste president van Amerika zal worden  staat trouwens op de voorpagina van het boekje. En het is op boekwinkeltjes. nl nog steeds te koop. De Plakkaat van Verlatinghe (1581 het volk heeft recht van opstand als de koning zijn plichten aan het volk niet nakomt))  staat niet in het register en ook de Unie van Utrecht (1579) niet. Terwijl dit toch de inspiratie was voor alle vrijheidsoorlogen die daarop volgden, o.a. die van Amerika. Nou ja, die Ploetz was een Duitser, dus die heeft dit boekje geschreven met Duitsland als uitgangspunt. Toch vind ik het vreemd. Maar ik houd het boekje. Uit sentimentele redenen, en ook om af en toe even wat op te zoeken, lekker ouderwets.

Read more

Gisteren zag ik de film Phantom Thread, ga er maar niet heen. De film kreeg steeds betere recensies dus ik wilde hem per se zien. Vreemde film , niet goed uitgewerkt, onnavolgbare handelingen en personages. Nee, ik heb meer zin in de nieuwe serie op Netflix, Annihilation. Gebaseerd op de Southern reach-trilogie (Annihilation, Authority en Acceptance) van Jeff VanderMeers. de serie moet zo vreemd zijn dat niemand er zijn vingers aan wilde branden. De hoofdpersoon (Natalie Portman)  bestempelt het verhaal waarin ze zich bevindt als ‘onzin’. Het schijnt ontregelende cinema te zijn, een nachtmerrieachtige vertelling over onze plaats op een snel veranderende wereld.

De roman van VanderMeers is de eerste roman over het Antropoceen, het “tijdperk van de mens”, waarin wij de heerschappij  over alles kwijtraken.  Het script is van de Brit Alex Garland, die in zijn laatste drie films de ‘nieuwe mens’als onzekere hoofdfiguur neemt, zoals Never let me go (Kazuo Ishigur over klonen en orgaantransplantaties) , Dredd en Ex machina (hoofdpersoon wordt verliefd op een robot). Hij zegt erover, ‘in de film gaan we van suburbia naar de psychedelica in een spiraalvorm waarin het bekende progressief raadselachtig wordt’. Bent u er nog?

Nou ja, eerste maar eens beginnen en kijken of ik er door gegrepen word. Al die beangstigende dingen die om je heen gebeuren, je wilt het toch een beetje begrijpen. Er schijnt houvast te zijn in de vorm van bioloog Lena, die rouwt om haar omgekomen man in gebied X. Als hij later springlevend weer tevoorschijn komt weet ze dat er iets niet klopt. Ze gaat vervolgens op voorspraak van Southern reach-organisatie naar gebied X om antwoorden op vragen te zoeken. De filosoof-profeet van het Antropoceen Timothy Morton, schrijver van Dark Ecology, zegt dat we er ons bij neer moeten leggen dart de aardse ecology er een wordt zonder natuur en dat de plaats van de mens hierin miniem zal zijn.

PS Er is een interview in de Los Angeles Book Review van Timothy Morton met VanderMeer over deze film en deze thematiek. Lezen!!.

Read more

Palmyra heeft voor mij een magische klank. Ik was er in 2009  op een rondreis door Syrië en was diep onder de indruk van de ruïnes die er nog waren overgebleven.  Als ik dan een boek voorbij zie komen met de titel De dwaas van Palmyra van Jan van Aken denk ik dat ik dat dat boek meteen moet gaan lezen. Ik ben er niet aan toe gekomen. Omdat Jan van Aken wordt geroemd in een artikel over het nieuwe boek van Michael Bulnes Reconquista en we het boek De dwaas van Palmyra hebben staan in onze winkel, ben ik er afgelopen week aan begonnen tijdens mijn wekelijks treinreis. Het greep me niet.

Na vijftige bladzijden heb ik het boek weggelegd. Het is een reisverhaal waarin de gebeurtenissen aan te veel elkaar worden geregen (saai!!). Omdat het mysterie van de reiziger die de hoofdpersoon Damis steeds achtervolgd meteen wordt onthuld haalt dat ook des spanning weg uit het verhaal. Damis maakt een reis om wijsheid te vergaren (rond de eerste periode na de jaartelling) en hij wordt voor dat doel leerling van de beroemde filosoof Appolonius. Je ziet de constructie van het boek overal doorheen schemeren. Van Aken die zich verdiept in filosofie en dat ophangt aan een hoofdpersoon uit lang vervlogen tijden om het eeuwige verlangen naar wijsheid te symboliseren. Nee, laat maar. Misschien moet ik het nieuwe boek van Jan van Aken De ommegang proberen. Ook een hoofdpersoon die een reis maakt om wijsheid te verkrijgen, speelt rond 1420. Wie weet.

Read more