De afgelopen week heb ik verschillende films gezien van de serie Movies that matters. Ik zag Only the devil lives without hope (over het dictatoriale Oezbekistan) en gisteren Journey to Utopia. Daarin zie je de worsteling van een jonge moeder met vier kinderen die iets aan het klimaat wil doen. Het gezin vertrekt naar Denemarken om in het ecodorp Permatopia zelfvoorzienend te gaan leven. Dat dat natuurlijk helemaal anders loopt was te voorzien, ze zijn duurder uit dan dan dat ze eerst leefden, tot wanhoop van de ouders die besluiten terug te keren naar Noorwegen, maar door hun jongste dochter op het juiste pad worden gehouden. Ze zetten uiteindelijk door. Toen ik ooit in Amerika op bezoek was bij familie had ik nooit kunnen bedenken dat dit continent een voortrekkersrol zou krijgen in de klimaat transitie. Die gigantische koelkasten, meerdere auto´s voor de deur, alles moet groot in Amerika. Die auto´s moeten ook groot want de steden zijn er op gebouwd om een auto nodig te hebben. In het boek van Richard Russo Ergens anders, moet de moeder van de schrijver autorijles nemen voor een baan in een buitenwijk want geen goede busverbinding of trein.

Russo schrijft ook over een boek dat hij toegestuurd krijgt van een man die in hetzelfde dorp woonde als Russo (Gloversville) die beschrijft hoe je deze dorpen zou kunnen redden door er een compactere stad van te maken met een echte kern. Eigenlijk zoals veel van de heerlijke steden in Nederland, Leiden, Haarlem, Amsterdam zijn gebouwd. Een Amerikaanse antropoloog Mark Neupert maakte hier al eens eerder een documentaire over maakte die viraal ging.

Publiciteitsgolf

Van de Volkskrant (‘Bijzondere volksstam die Leienaars’) tot De Wereld Draait Door: media rapporteren gretig hoe de Amerikaanse antropoloog enthousiast observeert dat Leidenaren vooral wandelend, varend en fietsend gebruikmaken van de publieke ruimte. Het is een eeuwenoude stad die ontworpen is voor mensen en niet voor auto’s, benadrukt Neupert in Cobblestone Stories. A year of Modern Living in Leiden. Hij voorziet zaterdag 8 april bij een vertoning in Museum Volkenkunde zijn documentaire van commentaar (er zijn geen plaatsen meer).

Neupert is docent aan het Oregon Institute of Technology. Hij wilde zijn studenten Urban Planning laten zien hoe Europeanen tegenwoordig in oude, van oorsprong middeleeuwse steden leven.

Gaat Amerika nu eindelijk Europa nadoen in plaats van Europa Amerika. Bert Wagendorp schreef vanochtend een column over het ambitieuze plan van Biden voor de transitie. De afgelopen weken staat de krant vol van hoopvolle berichten. In de NRC van 4 april stond een stuk over ‘Natuur Kapitaalrekeningen’, berekend door het CBS. Naast de normale BBP berekening moet alles langs de meetlat van de vernietiging van de natuur.

De Natuurlijk Kapitaalrekeningen hebben als doel om de relatie tussen natuur, economie en menselijke activiteiten op overzichtelijke en internationaal vergelijkbare wijze – letterlijk – in kaart te brengen. CBS werkt samen met Wageningen University in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) aan de ontwikkeling van modellen, data en kaarten die een ruimtelijk en zo compleet mogelijk beeld geven van de huidige staat van Natuurlijk Kapitaal in Nederland. Aan de basis van dit stelsel van rekeningen staan de ecosysteemdiensten; de bijdragen van ecosystemen aan onze economie en aan andere menselijke activiteiten. Lars Hein van de universiteit Wageningen is per 1 maart benoemd tot hoogleraar Ecosystem services and environmental change.

Op 14 april schrijft Bert Wagendorp in de Volkskrant een column over de ‘wellbeing economy’, de welzijnseconomie, waarin hij constateert dat het hem was ontgaan dat er nu echt een kantelpunt komt in het denken over de economie. En dat de vroegere premier Jan–Peter Balkenende daar een grote rol in speelt. Die komt binnenkort met het rapport Report on the future of Europe’s economy. En meer is te lezen op moralmarkets.org. Het Europees parlement wil dat er een wet komt die bedrijven verplicht verantwoording af te leggen over hun bijdragen aan mensenrechten en milieu. Duitsland heeft al een soortgelijke wet en Frankrijk heeft iets dergelijke met La Loi Pacte. Voor Nederland is Jaap Winter, hoogleraar Corporate Governance bezig met een wetswijziging. Allemaal hoopvolle berichten die mijn gevoel van wanhoop over iets wat ik gisteren ook zag bij Zembla (Nederland laat in Brazilië bos kappen om soja bij te voeden aan de varkens en de koeien). Nederland is steeds zo hypocriet. Wij lopen steeds achter de feiten aan lijkt het wel. Onze regering lijkt nog steeds niet te zien dat de hele wereld hier mee bezig is en dat wij nog steeds niet aan de normen voldoen. Zij besturen en proberen geld te verdienen want ze denken dat dat het enige is dat mensen interesseert, maar dat is echt achterhaald. Die term Monitor Brede welvaart moeten ze serieus nemen. We willen schone lucht en we willen een land waarin genoeg bos is om in te wandelen. Stel eisen aan Tata steel en ander vervuilers. Ze komen er steeds weer mee weg.