Zoals ik in de vorige post al vertelde ben ik me aan het inlezen voor mijn vakantie naar Libanon. Tot mijn verrassing kreeg ik vrij snel het boek van Carolien Roelants, Dwars door het Midden-Oosten (2019) te pakken. Wat een geweldig boek! Het gaat uiteraard niet alleen over Libanon, maar maakt juist duidelijk hoe de huidige situatie in het Midden-Oosten is. Even als inleiding, Libanon is voor 30% sjiitisch (sjiieten vinden dat de opvolgers van Mohammed zijn afstammelingen moeten zijn, soennieten zijn het Volk van de traditie, uitspraken en handelingen van de profeet zijn leidend). Van de 1,5 miljard moslims zijn 10 tot 15 procent sjiieten, de rest is soenniet. Iran is sjiitisch. In de begintijd van de islamitische republiek van Iran gingen de leiders sjiieten buiten zijn grenzen organiseren. Een belangrijk voorbeeld is de oprichting van Hezbollah, de partij van God, in Libanon in 1982, als antwoord op de Israëlische invasie en bezetting van Zuid-Libanon. Hezbollah is veruit de machtigste organisatie in Libanon door zijn zware bewapening vanuit Iran. Ze zijn vertegenwoordigd in het parlement en de regering.

Wat vooral boeiend is in het boek van Roelants zijn haar observaties over de destabiliserende rol van Mohammed bin Salman van Saudi-Arabië. Zij was in 2017 in Beiroet toen de Libanese premier Saad Hariri in Saudi-Arabië werd gegijzeld. Hariri is een soenniet, maar ondanks dat stond het volk (christenen, soennieten en sjiieten) als een man achter Hariri. De hele operatie was bedoeld om de machtige sjiitische organisatie Hezbollah , bondgenoot van Iran, klein te krijgen. Dat lukte niet, ze zijn vertegenwoordigd in het parlement en de regering. Het feit dat Libanon niet werd meegesleurd in de Syrische oorlog (Hezbollah vocht mee met Assad, terwijl de soennieten op de hand waren van de oppositie)komt doordat de leiders van alle groeperingen weten wat de burgeroorlog (1975-1990) heeft aangericht, 150.000 doden en een enorme materiële schade. En de drie groeperingen weten dat de zwaar bewapende Hezbollah de anderen vroeg of laat zou overmeesteren. Alles draait op dit moment om de strijd tussen de twee grootmachten Saudi-Arabië en Iran. Roelants beschrijft gedetailleerd hoe Mohammed bin Salman probeerde met deze actie Libanon en Iran de destabiliseren. Maar de internationale gemeenschap keerde zich in dit geval tegen hem, zelfs Trump ging overstag. Wat een geweldig boek! In ben ook vooral geïnteresseerd in de positie van de Palestijnen in Libanon. We zullen die als toerist waarschijnlijk nauwelijks te zien krijgen, maar ik wil graag weten hoe de situatie momenteel is.

Als er een ding al duidelijk wordt uit het boek van Roelants is het dat bondgenootschappen continu veranderen. Voorop staat altijd het economische belang, als dat in gevaar komt kan alles in een klap zomaar weer veranderen. Ik hoop toch dat Maxima het boek ook leest. Er was veel ophef over haar gesprek met Mohammed bin Salman en dat vind ik terecht na lezing van dit boek.