De sneeuw is al weg maar vanavond ga ik luisteren naar het docudrama over Ernst Shackleton op Radio 4 Vrije geluiden. Er zijn weinig boeken die zo´n indruk op me heeft gemaakt als het boek Zuid van Shackleton, de man die in 1915 (het jaar dat mijn moeder werd geboren) Antartica bereikte, zijn schip verloor, 850 mijl met een klein bootje South Georgia bereikte en zijn mannen bijna een jaar later veilig terug naar Engeland bracht. Het uithoudingsvermogen, de heroïek, de kameraadschap en vooral de extreme koude. En het aller bijzonderst zijn de foto´s (1915!!) die met temperaturen van -40 zijn gemaakt. Ik luister sowieso veel meer naar de radio sinds de lockdown. Als ik sta te koken of andere dingen in het huishouden doe. Er is nog iets waar ik me deze week op verheug, op Arte komt op vrijdag 26 februari een natuurfilm over Extremadura. Ik heb met een studiegenoot van Spaans geprobeerd een reisgids te schrijven over Extremadura (ik heb het manuscript nog ergens in een la liggen). We waren daar tijdens een reis geweest en waren helemaal weg van de sfeer van de stadjes (Caceres, Trujillo) en de dehesa, de eindeloze vlaktes met olijfbomen afgewisseld met grasstukken. Ik ben er in totaal denk 6 of 7 keer geweest en het voelt alsof daar iets van mijn wortels liggen. Verre voorouders van moederskant schijnen daar vandaag te komen.
En verder moet iedereen zondag kijken naar Tegenlicht omdat daar Roman Krznaric aan het woord is over zijn boek De goede voorouder. Dit boek gaat op mijn wensenlijstje. Hij introduceert hierin een nieuw woord Kathedraaldenken. Een prachtige vondst voor het denken op de lange termijn.
De grote problemen van onze tijd gaan namelijk allemaal terug op één ding: we denken alleen aan de korte termijn. Dat denken koloniseert de toekomst. Je ziet het in het bedrijfsleven, de politiek en het persoonlijk leven. Zo ontstaat steeds meer ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen en nemen existentiële dreigingen toe. We staan aan de rand van de afgrond.
Toch is er hoop, volgens Roman Krznaric. Om goede voorouders te worden moeten we onder meer onze economie en politiek radicaal omvormen – een enorme opgave. Maar onder die ambitieuze doelen ligt iets wat we zelf kunnen doen: onze kortzichtigheid inruilen voor langetermijndenken. Krznaric onthult zes praktische manieren om onze hersenen hierin bij te scholen. Dan verschuiven we de loyaliteit van onze eigen generatie naar de hele mensheid, en kunnen we onze planeet en onze toekomst redden.
En als laatste; ik heb heerlijk zitten lezen in het net nieuw vertaalde boek van Vivian Gornick, Het einde van de liefdesroman. Het huwelijk en de liefde hebben volgens afgedaan als metafoor voor succes en geluk. Ik zit er soms echt van te smullen. En niet omdat ik gefrustreerd ben in de liefde maar omdat ze heerlijk eerlijk is over heel veel dingen die de meeste vrouwen (en mannen) niet uit durven spreken. natuurlijk, het komt voor, een levenslange liefdesrelatie, maar dat is maar heel weinig mensen gegeven. Die hoeven het na het lezen van dit boek niet meer als een mislukking te zien dat het ideaal onbereikbaar bleek.
