Walvisvaart

Ik had me heel wat voorgesteld van het voor de Booker Prize genomineerde boek van Ian McGuire Het Noordwater (briljant, verslavend, betoverend).  Ik houd nogal van boeken waarin mensen tot het uiterste worden getest op hun uithoudingsvermogen in extreme omstandigheden. Dit boek over een tocht naar de Noordpool rond 1860, waarin de jonge arts Patrick Sumner aanmonstert als scheepsarts op een tocht die van te voren is verdoemd omdat de kapitein het schip tot zinken zal brengen om verzekeringsgeld te gaan innen, stelde me teleur. Ik denk wel dat het een redelijk beeld geeft hoe het er op de walvisvaart aan toe ging en dat McGuire veel research heeft heeft gedaan.

Als je eenmaal Zuid van Ernest Shackleton hebt gelezen is wordt je altijd teleugesteld. Deze reis in 1913 met het schip De Endurance, die voornamelijk wetenschappelijke doeleinden had, met een bemanning die een uitzonderlijk staaltje van moed en uithoudingsvermogen laat zien door bijna twee jaar te overleven in extreme omstandigheden, staat in schril contrast met een reis die alleen draait om geldelijk gewin.

Het boek van McGuire draait om de gewelddadige harpoenier Drax, tegenover de integere jonge arts, die ontslagen is uit het leger in India waar hij betrokken was bij de strijd van de Britten tegen opstandelingen van het koloniale Engeland. Elke bladzijde is doordrenkt van bloed, pus, stront, etter, rottend walvisvlees, kou, eenzaamheid, ellende. Er is geen enkel lichtpuntje in de stroom van ellende die voorbij trekt. Nee, voorwaar geen pretje om te lezen. Je leest door omdat je wilt weten hoe het afloopt met Patrick.  Hij is uiteindelijk de enige overlevende van de tocht, Ernest Shackleton weet door zijn uitzonderlijk leiderschap, zijn hele bemanning weer veilig terug te brengen.